Người được hưởng di sản thừa kế (người được chỉ định trong di chúc hợp pháp) hay các hàng thừa kế theo quy định pháp luật nếu không thống nhất được thì cần được tòa án giải quyết phân chia di sản bằng một bản án có hiệu lực pháp luật. Việc chia di sản là một quá trình pháp lý nhằm phân bổ tài sản của người đã mất cho những người thừa kế. Tuy nhiên, thời hiệu để yêu cầu tòa án giải quyết là vấn đề quan trọng. Trong bài viết này, VPLS Dương Công chia sẻ quy định pháp luật về thời hiệu chia di sản thừa kế.
Đọc thêm: Điều kiện để di chúc hợp pháp
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Thời hiệu là gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 149 Bộ luật Dân sự năm 2025 quy định: “Thời hiệu là thời hạn do luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều kiện do luật quy định”
Theo Pháp luật thì có 04 loại thời hiệu:
+ Thời hiệu hưởng quyền dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ thể được hưởng quyền dân sự.
+ Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì người có nghĩa vụ dân sự được miễn việc thực hiện nghĩa vụ.
+ Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
+ Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, pháp nhân, lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền yêu cầu.
Vấn đề người thừa kế theo pháp luật hoặc di chúc có yêu cầu tòa án giải quyết chia di sản thừa kế thuộc 02 hai loại thời hiệu cuối, tức là hết thời hạn đó người thừa kế sẽ mất quyền khởi kiện, mất quyền yêu cầu tòa án giải quyết.
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là bao nhiêu năm?
* Trường hợp yêu cầu tòa án giải quyết việc chia thừa kế. Pháp luật về thừa kế, căn cứ vào tính chất của tài sản mà phân chia thời hiệu yêu cầu chia di sản khác nhau:
+ Bất động sản: 30 năm
+ Động sản: 10 năm
Tính từ thời điểm mở thừa kế- thời điểm mà người để lại tài sản mất.
Do đó, những người thừa kế mốn tòa án phân chia di sản này phải chú ý đến thời hiệu trên.
* Trường hợp yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
* Trường hợp yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Ví dụ. cụ B lúc còn sống có vay của bà H số tiền là 100 triệu đồng, tháng 05/2023 cụ B mất. Theo quy định pháp luật thì thời điểm mở thừa kế ( về quyền và nghĩa vụ) là tháng 05/2023. bà H có thể yêu cầu yêu cầu các đồng thừa kế của cụ B thực hiện nghĩa vụ trả tiền 100 triệu (cả lãi nếu có) trong phần di sản của cụ B để lại trước trước 3/2026.
Hậu quả pháp lý khi không yêu cầu chia di sản trong thời hiệu
Khi hết thời hiệu chia thừa kế theo quy định, người thừa kế yêu cầu tòa án chia di sản thì:
+ Tòa án từ chối thụ lý và giải quyết vụ án nếu có người yêu cầu áp dụng thời hiệu; hoặc
+ Tòa án vẫn tiến hành thụ lý nhưng di sản thừa kế sẽ thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết theo thứ tự sau:
+ Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật Dân sự;
+ Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật Dân sự;
Lưu ý: Các nội dung tư vấn hoặc văn bản pháp luật được trích dẫn trên có thể đã thay đổi hoặc hết hiệu lực tại thời điểm hiện tại. Khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại: 0867.678.066 để được tư vấn hỗ trợ một cách chính xác.
Khách hàng cần tư vấn chi tiết mời liên hệ:
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ DƯƠNG CÔNG
Văn phòng: Số 10 ngõ 40 Trần Vỹ, phường Phú Diễn, TP Hà Nội
Số điện thoại: 0867.678.066
Email: vanphongluatsuduongcong@gmail.com
Facebook: Hỗ trợ pháp lý
Tikok: Lscchannel